Μέντα

Κάποτε η Μίνθη ήταν μία όμορφη νύμφη που ζούσε σε ένα βουνό της Ηλείας. Ο Θεός του κάτω κόσμου, ο Πλούτωνας την ερωτεύθηκε σφοδρά. Ένα απόγευμα καθώς η Περσεφόνη έκανε την βόλτα της στις όχθες του Αχέροντα ποταμού συνέλαβε τον Πλούτωνα να την έχει στην αγκαλιά του. Εκνευρισμένη από την απιστία του συζύγου της παρακάλεσε τη μητέρα της Δήμητρα να δράσει και αυτή την μεταμόρφωσε σε ένα ταπεινό χορταράκι με μικρά μοβ ανθάκια έτσι ώστε να περνάει απαρατήρητη από όλους. Όμως ο Πλούτωνας την λυπήθηκε και της χάρισε την θεϊκή ευωδιά, η οποία και της εξασφάλισε την « αθανασία» καθώς και   μία ξεχωριστή θέση στο γαστρο­νομικό πάνθεον των αρωματικών βοτάνων.

Μέντα ή Μίνθη η πιπερώδης (Mentha piperita,επίσης γνωστή ως Μentha balsamea Willd)  είναι ένα υβρίδιο, μια διασταύρωση μεταξύ Λεμονομέντας (watermint) και δυόσμου (spearmint). Με καταγωγή από την Ευρώπη (περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1753 από τον Carl Linnaeus από δείγματα που είχαν συλλεχθεί στην Αγγλία)  και τη Μέση Ανατολή, είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη στην καλλιέργεια σε πολλές περιοχές του κόσμου. Αρχικά θεωρήθηκε ως νέο είδος, αλλά τώρα παγκοσμίως θεωρείται ένα υβρίδιο.

Περιγραφή

 Είναι ένα ποώδες πολυετές ριζωματώδες φυτό που

αυξάνεται σε ύψος 30-90 εκατοστά, με λεία στελέχη, τετράγωνο σε διατομή. Τα ριζώματα είναι ευρείας διασποράς, σαρκώδη και γυμνές ινώδεις ρίζες. Τα φύλλα είναι 4 έως 9 cm μήκος και 1.5-4 cm πλάτος, σε σκούρο πράσινο χρώμα με κόκκινες φλέβες, οξεία κορυφή και  οδοντωτό περίγραμμα. Τα φύλλα και οι μίσχοι είναι συνήθως ελαφρώς συγκεχυμένα. Τα λουλούδια είναι μωβ, 6-8 mm μήκος, με στεφάνη άνθους με τέσσερις λοβούς περίπου 5 mm  διάμετρο. Τα άνθη παράγονται σε σπείρες (verticillasters) γύρω από το στέλεχος, σχηματίζοντας παχιές, αμβλίες αιχμές. Η ανθοφορία διαρκεί από τα μέσα έως τα τέλη του καλοκαιριού. Η μέντα είναι ένα ταχέως αναπτυσσόμενο φυτό. Από τη στιγμή που θα βλαστήσει, εξαπλώνεται πολύ γρήγορα.
Όντας υβρίδιο, είναι συνήθως στείρα (δεν παράγει κανένα σπόρο) και αναπαράγεται μόνο αγενή, εξαπλώνεται με ριζώματα. Φύεται συνήθως σε υγρά μέρη, σκιερές θέσεις, επεκτείνεται με υπόγεια ριζώματα και μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε καλύπτοντας το έδαφος. Για το σπίτι, καλλιεργείται συνήθως σε δοχεία για να περιοριστεί η ταχεία εξάπλωση της.

Tips

Τα φύλλα και οι ανθισμένες κορυφές χρησιμοποιούνται εξίσου στη μαγειρική-ζαχαροπλαστική, τη σαπωνοποιία και τη φαρμακευτική  Τα λουλούδια συλλέγονται αμέσως μόλις αρχίζουν να ανοίγουν και  αποξηραίνονται.
Είναι το παλαιότερο και πιο δημοφιλές άρωμα με γεύση μέντας ζαχαροπλαστικής και χρησιμοποιείται συχνά σε τσάι και για τον αρωματισμό του παγωτού, ζαχαροπλαστικής, τσίχλες και οδοντόκρεμες. Μπορεί επίσης να βρεθεί σε ορισμένα σαμπουάν, σαπούνια και τα προϊόντα φροντίδας του δέρματος.
Τα λουλούδια της μέντας είναι μεγάλοι παραγωγοί νέκταρ και αποτελούν σε μεγάλο βαθμό πηγή τροφής για τις μέλισσες. Ένα μέλι ήπιας και ευχάριστης ποικιλίας μπορεί να παραχθεί εάν υπάρχει επαρκής αριθμός φυτών.
Η μέντα έχει μια μακρά παράδοση χρήσης στη λαϊκή ιατρική και αρωματοθεραπεία. Πιστεύεται ότι απαλύνει ή και θεραπεύει συμπτώματα όπως ναυτία, έμετος, κοιλιακός πόνος, δυσπεψία, ευερέθιστο έντερο, και φούσκωμα.
Η Μενθόλη ενεργοποιεί κρύο-ευαίσθητους υποδοχείς στο δέρμα και βλεννογόνους ιστούς και είναι η κύρια πηγή της αίσθησης ψύξεως που ακολουθεί την τοπική εφαρμογή του ελαίου μέντας. Το έλαιο μέντας (καθώς και των φύλλων μέντας) έχει χρησιμοποιηθεί εσωτερικά ως αντισπασμωδικό  και για τη θεραπεία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου, καταρροή της αναπνευστικής οδού και φλεγμονή του στοματικού βλεννογόνο. Μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως  αντιβακτηριακό. Εξωτερικά, το έλαιο μέντας έχει χρησιμοποιηθεί για τον πόνο των μυών και τον πόνο νεύρων.